“Ik hoor nog te vaak: het gaat al 15 jaar goed”
Natascha Russchen is veiligheidskundige. Haar missie: het voorkomen van arbeidsongevallen op de werkvloer van het kleine MKB door veiligheid integreren in de dagelijkse werkzaamheden. Met haar bedrijf NRdoet is ze sinds kort samenwerkingspartner van SWB. “Mijn focus ligt op de relatie tussen veiligheid, bewustwording en gedrag.”
Kennis van bedrijven en (onderwijs)organisaties vergroten over veilig werken is vrijwel dagelijkse kost voor Natascha. Nog te vaak merkt ze echter bij trainingen dat veiligheid “een ondergeschoven kindje” is op de werkvloer. Nuchter en zakelijk vertelt Natascha in een telefonisch interview waar vaak de schoen wringt. “Voldoen aan de Arbowetgeving en het inventariseren van risico’s; daarmee ben je er als ondernemer of als schoolleider nog niet. Dan creëer je een papieren werkelijkheid. Het gaat erom dat je als bedrijf iets doet met de kennis van de risico’s die je loopt. Medewerkers laten nadenken en bewust maken van de risico’s die ze kunnen lopen. Als schoonmaker, als monteur of als stukadoor. In elke beroepsgroep heb je te maken met specifieke situaties en risico’s. Ik zie dat veel mensen de veiligheidsmaatregelen niet kennen en onvoldoende weet hebben van de risico’s in het werk dat ze doen. Zoals het werken met onveilige stoffen of fysieke belasting.”
SWB
Dat spreekt haar ook aan in de producten en diensten van SWB. SWB biedt oplossingen die naadloos passen bij de specifieke bedrijfsprocessen. “Daarin verschilt SWB in mijn ogen ook van VCA. Toen ik SWB leerde kennen was het eerste wat ik dacht: ‘wat een gaaf bedrijf! SWB werkt volledig doelgroepgericht. En dat is bij veilig leren werken doorslaggevend. Waarom zou een schoonmaker moeten leren hoe je met een boor moet werken? Hij of zij moet weten wat de risico’s zijn op het eigen vakgebied. Daarnaast is VCA lastig voor veel mensen. Ze verdrinken als het ware in de informatie. Ook komen in VCA-boeken vaak moeilijke woorden voor die mensen niet begrijpen, soms omdat ze laaggeletterd zijn. Ook in dat opzicht biedt SWB maatwerk voor de deelnemer.”
Werk veilig
Hoe zorg je ervoor dat medewerkers in de dagelijkse praktijk veilig werken? Hiervoor heeft SWB een oplossing voor ontwikkeld: de module Werk veilig. Dit begint met bewustwording van bestaande risico’s in de praktijk. Als veiligheidskundige gaat Natascha als partner van SWB bedrijven en scholen in het praktijkonderwijs en vso ondersteunen. “We gaan echt de vloer op. Welke risico’s zien we? Hoe ga je daarmee om? Welke maatregelen zijn nodig?”
Als voorbeeld vertelt Natascha over een school waar ze laatst was. “Ik geef altijd eerst algemene informatie over Arbo en veiligheid en ga dan in gesprek met docenten en stagebegeleiders. Wanneer mag een leerling aan een machine werken? Worden machines periodiek gekeurd? Ik merk dan dat alleen al mijn verhaal en vragen een wake-up call is voor docenten.”
Het zijn niet alleen de docenten en stagebegeleiders die risico’s moeten onderkennen. Ook bij de leerling, de beroepsbeoefenaar in spe, moet uiteraard het kwartje vallen. Natascha: “Veilig leren werken moet je echt bij hen inslijpen. Je kunt wel 10 keer als docent tegen een leerling zeggen dat hij zijn oorkappen op moet doen. Maar als hij daadwerkelijk naar de machine loopt, heeft de leerling vaak andere dingen aan zijn hoofd. Daarom gebruiken we bij Werk veilig van SWB de instructiekaarten. De zogenaamde ‘RIEsico-kaarten’. We zien dat, hoe meer visuele en op hen afgestemde informatie leerlingen krijgen, hoe veiliger ze leren werken.” De instructiekaarten zijn door SWB ontwikkeld op basis van de diverse Arbocatalogi van de diverse branches. Inmiddels zijn kaarten beschikbaar voor schoonmaak en groen. RIEsico-kaarten zijn in ontwikkeling voor werken in de horeca. Natascha: “Door steeds met deze kaarten te werken, integreer je veiligheid echt in je lesprogramma.”
NRdoet
Terug naar het bedrijf van Natascha: NRdoet. Een naam die boekdelen spreekt. Het handelsmerk van Natascha is zorgen voor actie en voor echte doorbraken op het terrein van veilig werken. Met haar vakkennis en pragmatisme maakt ze scherp en concreet waar risico’s loeren en wat nodig is om het gedrag van medewerkers, docenten en leerlingen te veranderen en hen waakzaam te maken. “Veiliger werken of leerlingen leren veilig te werken is vooral een kwestie van doen. Ik ben zelf niet iemand van dikke rapporten. Ik ben juist iemand die het voor bedrijven of scholen simpel maakt en ontzorgt. Voor mij geldt er eigenlijk maar één vraag als ik werk voor een bedrijf of school: ‘Kunt u hier verder meer?’ Ik kan het niet leuker maken, wel makkelijker.”
Risico-Inventarisatie en -Evaluatie
Wat Natascha vaak meemaakt: veel ondernemers realiseren zich niet dat ze een RI&E nodig hebben en zijn zich dus ook niet bewust van de risico’s die ze lopen. “Door de drukte in hun werk worden ze niet getriggerd om veilig te werken. We leven en werken in een maatschappij waarin alles sneller moet. Ook werken we steeds meer met machines en technologie. Maar we moeten ons goed realiseren: de mens is geen machine. Overal waar een ongeluk gebeurt, hebben mensen steken laten vallen. Ik hoor helaas nog te vaak in bedrijven: ‘het gaat al 15 jaar goed’.” Voor Natascha is ‘veilig werken’ vooral een kwestie van de juiste houding en een veiligheidscultuur die écht leeft bij de bedrijfs- of schoolleiding tot aan de werkvloer. En dat begint met de juiste informatie en instructie.